ელექტრონული კომუნიკაციის მაიდენტიფიცირებელი მონაცემების დამუშავება და საკანონმდებლო რეგულირება ევროპის ქვეყნებში
Article Sidebar
Main Article Content
რეზიუმე
კომუნიკაციის სფეროში არსებული ტექნიკური საშუალებებისა და მათი გამოყენების მასშტაბების გათვალისწინებით,
პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის საკითხი დღითიდღე რთული გამოწვევების წინაშე
დგება. არსებული რეალობა განსაკუთრებით მწვავედ სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ოპერატიულ-
სამძებრო და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების კონტექსტში იჩენს თავს. ადამიანის პირადი
ცხოვრების ხელშეუხებლობის თვალსაზრისით განსაკუთრებით აქტუალურია სამართალდამცავი ორგანოების
მიერ ელექტრონული კომუნიკაციის მაინდეტიფიცირებელი მონაცემების დამუშავება, ფარული
მიყურადებისა და თვალთვალის განხორციელება, რაც განპირობებულია მათი უფლებამოსილებით,
დანაშაულის გამოძიების მიზნებისთვის აწარმოონ ფარული ვიდეო და აუდიოჩაწერა, ფოტოგადაღება,
სატელეფონო საუბრის მოსმენა და სხვა. სამართალდამცავი ორგანოების მიერ დანაშაულის გამოძიებისა
და სისხლისსამართლებრივი დევნის დროს განხორციელებული საქმნიანობა ყოველთვის საზოგადოების
ყურადღების ცენტრშია, მითუმეტეს თუ ეს საქმიანობა შეეხება ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და
თავისუფლებების შეზღუდვას. აღნიშნული შეზღუდვის აუცილებლობა განსაკუთრებით მაშინ წარმოიშობა,
როდესაც საქმე ეხება ფარული საგამოძიებო და ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის განხორციელებას.
აღნიშნული საკითხის აქტუალობიდან გამომიდნარე, ნაშრომის მიზანია ევროპის განვითარებული
ქვეყნების მასშტაბით სამართალდამცავი ორგანოების მიერ ელექტრონული კომუნიკაციის მაიდნეტიფიცირებელი
მონაცემების დამუშავების სტანდარტების განხილვა, არსებული პრაქტიკის ანალიზი პირადი
ცხოვრების ხელშეულეხლობის დაცვის მხრივ და ევროპის ქვეყნების უსაფრთხოების სამსახურების მართვისა
და ზედამხედველობის კუთხით არსებული საკანონმდებლო მექანიზმების ანალიზი.
Article Details
ამ ნაშრომზე მოქმედებს Creative Commons Attribution 4.0 საერთაშორისო ლიცენზია.
ილია ხუციშვილი
დოქტორანტი
`ნიუ ვიჟენ~ უნივერსიტეტი
გამოყენებული ლიტერატურა
ბორნი ჰ., ლეიფი ი., (2005). დაზვერვის ანგარიშვალდებულების დანერგვა: დაზვერვის სამსახურებზე
ზედამხედველობის სამართლებრივი სტანდარტები და საუკეთესო პრაქტიკა, თავი 15: საპარლამენტო
ზედამხედველობის ორგანოს მანდატი, ოსლო, 86-90;
საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, (2007). პერსონალური მონაცემების დაცვა _
საზღვარგარეთის ქვეყნების კანონმდებლობის ანალიზი, რედ. ხათუნა ყვირალაშივილი, თბილისი,
-38;
საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია, (2007). პერსონალური მონაცემების დაცვასაზღვარგარეთის
ქვეყნების კანონმდებლობის ანალიზი, რედ. ხათუნა ყვირალაშვილი, თბილისი,64-73;
Basic Law for the Federal Republic of Germany, Article 10, https://www.gesetze-im-internet.de/gg/BJNR000010949.
html
Basic Law for the Federal Republic of Germany, Chapter 4. The Federal Commissioner for Data Protection and
Freedom of Information, https://www.gesetze-im-internet.de/bdsg_2018/BJNR209710017.html
Constitution of the republic of Lithuania, Article 22, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.1890?jfwid=-
umo1q4ckk
Constitution of the Republic of Lithuania, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.1890?jfwid=-
umo1q4ckk
Criminal Procedure Code (StPO) of Germany, Eighth section, investigative measures, telecommunications
surveillance, §100a, 12.09.1950.
Criminal Procedure Code (StPO) of Germany, Eighth section, investigative measures, §110a Undercover agent Section,
b Procedure when using a Covert Investigator, §110c Powers of the Undercover Investigator, 12.09.1950,
https://www.gesetze-im-internet.de/stpo/BJNR006290950.html#BJNR006290950BJNG000202311
Directive 95/46/EC of the European Parliament and of the Council of 24 October 1995 on the protection of individuals
with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data,https://eur-lex.europa.
eu/legalcontent/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.1995.281.01.0031.01.ENG&toc=OJ:L:1995:281:TOC
Directive (EU) 2016/680 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of
natural persons with regard to the processing of personal data by competent authorities for the purposes of the
prevention, investigation, detection or prosecution of criminal offences or the execution of criminal penalties,
and on the free movement of such data, and repealing Council Framework Decision 2008/977/JHA, https://eurlex.
europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32016L0680
EU Directive N 95/46/EC On The Protection Of Individuals With Regard To the Processing Of Personal Data and
On the Free Movement of Such Data, THE European Parliament, 24 October, 1995, https://eur-lex.europa.eu/
legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:31995L0046&from=en
Federal Data Protection Act (BDSG) Bundesdatenschutzgesetz, https://www.gesetze-im-internet.de/bdsg_2018/
BJNR209710017.html Gesetz über die parlamentarische Kontrolle nachrichtendienstlicher Tätigkeit des
Bundes (Kontrollgremiumgesetz - PKGrG), (Law on of the parliamentary control of Federal intelligence
service) 29.07.2009, http://www.gesetze-im-internet.de/pkgrg/BJNR234610009.html
Surveillance by intelligence services: fundamental rights safeguards and remedies in the EU Volume I:Member
States’ legal frameworks, European Union Agency for Fundamental Rights, 2017;
Gesetz über die parlamentarische Kontrolle nachrichtendienstlicher Tätigkeit des Bundes (Kontrollgremiumgesetz -
PKGrG), (Law of the parliamentary control of Federal intelligence service), § 5 Powers of the supervisory body,
administrative assistance, http://www.gesetze-im-internet.de/pkgrg/BJNR234610009.html
Gesetz über die parlamentarische Kontrolle nachrichtendienstlicher Tätigkeit des Bundes (Kontrollgremiumgesetz -
PKGrG), (Law of the parliamentary control of Federal intelligence service), § 4 Obligation of the Federal Government
for information http://www.gesetze-im-internet.de/pkgrg/BJNR234610009.html
Committees of the 18th electoral term, https://www.bundestag.de/ausschuesse/ausschuesse18/gremien18/g10
Gesetz zur Beschränkung des Brief-, Post- und Fernmeldegeheimnisses, (Law of the limitation of postal and
telecommunications secrecy) (Article 10 Law - G 10), Date of completion: 26.06.2001, http://www.gesetze-iminternet.
de/g10_2001/BJNR125410001.html
Gesetz über die Aufgaben, Befugnisse, Organisation und Zuständigkeit der Polizei im Land Brandenburg (Brandenburgisches
Polizeigesetz - BbgPolG), Section 2, Data Processing, Subsection 1, Data collection, §30 Data
collection, part 1-st, http://bravors.brandenburg.de/gesetze/bbgpolg_2016#29
Government Of The Republic Of Lithuania Resolution On The Structural Reform Of The State Data Protection
Inspectorate, Granting Authorization To The State Data Protection Inspectorate, The Aproval Of The Regulations
Of The State Data Protection Inspectorate And The Partial Amendement Of The Related Resolutions Of The
Government Of The Republic Of Lithuania, No.1156, 25 September, 2001, Vilnius https://e-seimas.lrs.lt/portal/
legalAct/lt/TAD/TAIS.312997?jfwid=qjs00gs0d/
Gesetz über die Aufgaben, Befugnisse, Organisation und Zuständigkeit der Polizei im Land Brandenburg (Brandenburgisches
Polizeigesetz - BbgPolG) (Law on the Duties, Powers, Organization and Responsibility of the
Police in the State of Brandenburg (Brandenburg Police Law - BbgPolG)), http://bravors.brandenburg.de/
gesetze/bbgpolg_2016#33
Law on Legal Protection of Personal Data Republic of Lithuania, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/
ef70b5d2f14811e78f3dc265493430ae?jfwid=nz8qn7vvf
Law on Legal Protection of Personal Data Republic of Lithuania, Article 1. Objective, Purpose and Scope of
the Law, part 7, https://e-seimas.lrs.lt/portal/documentSearch/lt
Law on Legal Protection of Personal Data Republic of Lithuania, Article 27. Right of the Data Subject to Object
to the Processing of His Personal Data, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/ef70b5d2f14811e78f3dc265493430ae?
jfwid=nz8qn7vvf
Law on Legal Protection of Personal Data Republic of Lithuania, Article 34. Registration of Data Controllers,
https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/ef70b5d2f14811e78f3dc265493430ae?jfwid=nz8qn7vvf
Lithuania, Seimas (2012), Law on Intelligence of the Republic of Lithuania (Lietuvos Respublikos žvalgybos
įstatymas), No. XI-2289, 17 October 2012, as amended, Art. 21 (5), https://eseimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/
TAD/TAIS.106097/FYHcBALWYG
Lithuania, Seimas (1997), Law on the State Defence Council of the Republic of Lithuania (Lietuvos Respublikos
valstybės gynimo tarybos įstatymas), No. VIII-209, 30 April 1997, as amended, Art. 2, 4,https://e-seimas.lrs.lt/
portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.38353/tFCCcCMzjU
Lithuania, Seimas (1998), Statute of the Seimas of the Republic of Lithuania (Lietuvos Respublikos Seimo statutas), No.
VIII-1000, 22 December 1998, as amended, Art. 44 (7), https://eseimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.70489?positionInSearchResults=
&searchModelUUID=25bcdfc2-b8be-4e81-8991-185fe08c5d78
Lithuania, Seimas (1998), Statute of the Seimas of the Republic of Lithuania (Lietuvos Respublikos Seimo statutas), No.
VIII-1000, 22 December 1998, as amended, Art. 48 (2), https://eseimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.70489?positionInSearchResults=
&searchModelUUID=25b cdfc2-b8be-4e81-8991-185fe08c5d78
ilia xuciSvili
eleqtronuli komunikaciis maidentificirebeli monacemebis damuSaveba da sakanonmdeblo regulireba evropis qveynebSi
samecniero Sromebis krebuli 2019
samarTali
Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of
natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing
Directive 95/46/EC (General Data Protection Regulation), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/
TXT/?uri=CELEX%3A32016R0679
Short Thematic Report, (2016). National intelligence authorities and surveillance in the EU: Fundamental rights
safeguards and remedies, 5-11;
Telecommunications Act, https://www.itu.int/ITU-D/treg/Legislation/Germany/TelecomAct.pdf The Republic Of Lithuania Criminal
Intelligence Law, No. Vilnius, 02.10.2012, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAP/TAIS.427828
Republic Of Lithuania Law On The Special Investigation Service, Article 8. Functions of the Specia Investigation
Service, May 2, 2000, No.VIII-1649, Vilnius, http://www.stt.lt/documents/laws/stt_law.pdf
The Republic Of Lithuania Criminal Intelligence Law, Article 12 . Tasks of law enforcement authorities, d No.
Vilnius, 02.10.2012, https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAP/TAIS.427828
Töpfer E., (2016). National intelligence authorities and surveillance in the EU: Fundamental rights safeguards and
remedies, 10-22;
Wills A., (2015). Democratic and efective oversight of national security services, The Council of Europe
Commissioner for Human Rights, 42-43